Slapen

Slaappatroon van kinderen
Een baby slaapt 19 tot 20 uur per dag. De slaap is licht en wordt gemakkelijk verstoord, bv. door geluiden, licht, warmte. Een baby maakt geen onderscheid tussen dag en nacht. Het dag-nachtritme ontwikkelt geleidelijk. Pas op de leeftijd van 2 of 3 jaar krijgt een kind een diepere slaap. Het slaapt vaster en langer. Van 2 tot 6 jaar vermindert de gemiddelde slaaptijd van 13 naar 10 uur per nacht. Tussen 6 en 10 jaar slapen kinderen gemiddeld 9 uur per nacht.

Slaapbehoefte
De behoefte aan slaap verschilt van kind tot kind. Er zijn langslapers en kortslapers, kinderen die snel een duidelijk dag-nachtritme ontwikkelen en kinderen bij wie dit langer duurt...
Er is geen specifiek advies over hoeveel slaap een kind nodig heeft en hoe laat het naar bed moet. Als een kind 's morgens spontaan of toch gemakkelijk wakker wordt, dan slaapt het voldoende. Is het overdag hangerig of juist prikkelbaar en druk en ziet het er moe uit, dan kan dat wijzen op slaaptekort. Kinderen hebben slaap nodig om te groeien, op kracht te komen, informatie te verwerken. Onvoldoende slaap veroorzaakt spanning, concentratiestoornissen, onhandelbaar of druk gedrag, slechte schoolresultaten, ... De gevolgen kunnen heel uiteenlopend zijn. Daarom herkent men ze als ouder niet altijd gemakkelijk.

Slaap-problemen bij kinderen.
Inslaapproblemen
Ieder kind raakt wel eens moeilijk in slaap maar heeft daarom nog geen slaapprobleem. Soms ligt de reden voor de hand zoals lawaai, te veel licht, te laat eten, een nieuwe omgeving. In een aantal gevallen is er een dieperliggende oorzaak die kan leiden tot langdurige slaapproblemen. Kinderen kunnen ernstige problemen hebben zoals voortdurende ruzie of pesten op school, piekeren over verhuizing, verlies van een dierbaar persoon, ... Een ondersteunende babbel en samen nadenken over oplossingen voor de problemen is dan aangewezen. Sommige kinderen willen controle houden over hun omgeving. Zich overgeven aan de slaap boezemt hen angst in. Vaste rituelen kunnen hen helpen de angst te verminderen en de overgang naar het slapen te vergemakkelijken. Andere kinderen hebben niet geleerd alleen te zijn en willen altijd een vertrouwd persoon in hun omgeving. Ze zijn bang alleen in hun kamer. Knuffels, een vast dekentje, aangename en veilige voorwerpen helpen hen die angst te overwinnen. Soms zijn medische redenen de aanleiding van slaapproblemen, zoals verkoudheid, luchtwegproblemen, astma, vergrote amandelen, poliepen, jeuk.

Doorslaapproblemen
Sommige kinderen vallen gemakkelijk in slaap maar worden gedurende de nacht één of meerdere keren wakker. Honger, pijn, zich alleen voelen, angstig zijn in een donkere kamer, zich vervelen, ... kunnen de oorzaak zijn.
Als uw kind roept of huilt, kan u er even naartoe gaan. Los het probleem liefst in zijn kamer op. Praat op een rustige toon maar blijf niet te lang naast het bed zitten en nodig het kind uit om snel weer verder te slapen.

Specifieke slaapproblemen
Bonken
Vóór het inslapen begint het kind heen en weer te bewegen. Op die manier maakt het de overgang van activiteit naar rust. Het stopt spontaan en bezeert er zich niet mee. U verplicht uw kind best niet om te stoppen met bonken. Het probleem zal wellicht alleen maar erger worden en misschien zelfs overdag tevoorschijn komen, bijv. als uw kind zijn zin niet krijgt.
Het bijhorende lawaai kan wel storend zijn voor de omgeving. U kan de bedrand verzachten met weefsel en het bed vastzetten met stoppen of een stroef vloerkleed.

Nachtmerries
Vanaf 2 jaar duiken nachtmerries op. Vermoedelijk heeft dit te maken met wat het kind overdag meemaakte, met eventuele angsten of conflicten die blijven doorspelen. Kleuters huilen of roepen vaak bij een nachtmerrie. Kinderen van 5-6 jaar gaan dikwijls zelf naar hun ouders toe als ze wakker worden. Meestal herinnert een kind zich goed waarover de nare droom ging. Nachtmerries zijn een normaal verschijnsel en verdwijnen vanzelf. Toch zullen kinderen even getroost willen worden. Dit gebeurt best in hun bed. U kan uw kind vragen of het over de nare droom wil praten. Gaat het hier niet op in, spreek er dan beter niet meer over.

Nachtelijk gillen
Nachtelijk gillen treedt meestal op zo'n half uur tot drie uur na het inslapen. Het kind zit rechtop met opengesperde ogen en gilt van angst. Soms maakt het kind ook heftige bewegingen en komt het zelfs uit bed. Het is niet wakker te krijgen. De volgende morgen herinnert het zich niets meer van het hele gebeuren. Nachtelijk gillen is onschadelijk en normaal bij kinderen van 4 tot 7 jaar. Hou uw kind vast tot het bedaard is. Maak het niet wakker, het raakt hierdoor in verwarring. Als uw kind uit bed komt, zorg er dan voor dat er geen ongelukken kunnen gebeuren, bv. geen speelgoed op de vloer, niet bovenaan in het stapelbed slapen.

Slaapwandelen
Slaapwandelen is een normaal verschijnsel dat zich meestal in de eerste uren van de slaap voordoet. Het kind is niet echt wakker en coördineert zijn handelingen minder. Het kan zich ook minder oriënteren.
Maak het niet wakker maar zorg ervoor dat het zich niet bezeert en geen gevaarlijke dingen kan doen, bv. door een traphekje te plaatsen, de voordeur op slot te doen.

Scheidingsangsten
Hardnekkige slaapproblemen kunnen ontstaan bij kinderen die niet leren alleen te zijn. Vaak zijn het overbeschermde kinderen met een moeder die steeds bij hen in de buurt blijft. Scheidingsangsten beletten dat deze kinderen gemakkelijk in slaap vallen.
Er zijn ook kinderen die meerdere malen na elkaar goedenacht blijven roepen. Dit kan eveneens als een ritueel beschouwd worden. Het is een bevestiging dat de ouders 'niet echt weg zijn'.
Knuffels, zoals een beertje, een favoriet dekentje, enz., kunnen nuttig zijn om scheidingsangsten te overwinnen. Het zijn aangename en veilige dingen waaraan kinderen vaak een vervangende functie toekennen.

Bronnen, klik hier & hier.