Wat is Coeliakie.
Coeliakie word uitgesproken als: Seuliakie.
Coeliakie is een aandoening van de dunne darm, die wordt veroorzaakt door een intolerantie ( = het niet kunnen verdragen) voor gluten.
Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge, haver, gerst en spelt.
Op het moment dat de dunne darm in contact komt met gluten raakt
de binnenkant van de darm beschadigd.
Dit heeft consequenties, omdat de dunne darm een belangrijke
rol speelt bij de spijsvertering.
In de dunne darm worden voedingsstoffen uit het voedsel
opgenomen en aan het bloed afgegeven,
waarna ze door het hele lichaam worden verspreid.
Om deze opname zo goed mogelijk te laten verlopen,
is de binnenkant van de dunne darm bedekt met zogenaamde darmvlokken (ook wel villi genoemd) die samen een enorm groot oppervlak vormen.
Bij mensen met coeliakie kunnen de darmvlokken geen gluten verdragen.
Komen ze ermee in aanraking dan gaan de darmvlokken kapot,
op den duur is de darmwand zo beschadigd dat er nauwelijks
of zelfs helemaal geen darmvlokken meer zijn.
Zo is het oppervlak qua darmvlokken te klein om niet of nauwelijks
nog voedingsstoffen op te nemen, met als
gevolg gewichtsverlies en vitaminen- en mineralentekort.
Klachten bij Coeliakie.
Ontstaat vaak op jonge leeftijd na het introduceren van gluten in de voeding. In Nederland gebeurd dit in de vorm van pap of brood op de leeftijd van 7-8 maanden. Deze kinderen krijgen dan meestal klachten zoals een opgezette buik, weinig eetlust, overgeven, diarree, achterblijven in groei, ondergewicht, dunne armen / benen en veel huilen. Meestal produceren ze vaak veel stinkende, vettige en schuimende ontlasting.
Bij volwassenen zijn de klachten algemener: Diarree, soms obstipatie, gewichtsverlies, bloedarmoede, vermoeidheid, humeurigheid en een gevoel van ziek zijn.
Oorzaken van Coeliakie.
De precieze oorzaak is nog niet bekend. Wel is duidelijk dat erfelijkheid een rol speelt. Als een van de ouders coeliakie heeft, hebben de kinderen een verhoogde kans van 5 tot 10 procent op coeliakie. Er zijn echter ook kinderen / volwassenen met coeliakie, die geen naaste familieleden hebben met de ziekte.
Wat kan de (huis)arts doen?
o Onderzoek.
Allereerst bloed en soms ook urine onderzoek. Als er coeliakie-antistoffen in het bloed worden gevonden dis het waarschijnlijk dat de aandoening aanwezig is. Voor de zekerheid kan er een stukje weefsel van de darmwand weggenomen worden (heet biopsie).
o Dieet.
De enige manier om coeliakie te behandelen is:
het volgen van een levenslang glutenvrij dieet.
Als dit consequent gebeurd dan voelt zich na
enkele weken tot maanden een stuk beter.
De klachten die verdwijnen langzaamaan.